/ پاسخ گوی تمام وقت شما / ۰۹۱۲۰۲۴۰۱۱۹
شنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۳

اسقاط کافه خیارات ولو خیارغبن فاحش

در تمام قولنامه‌ها، مبایعه ‌نامه‌ها وقراردادهای چاپی که دردفاترمشاوراملاک تنظیم می‌شود بندی گنجانده شده مبنی بر«اسقاط کافه خیارات ولو خیارغبن فاحش».

 جمله‌ای حقوقی که بیشترکلماتش عربی است. و البته دو طرف معامله معمولا توجهی به این بند ندارند و قرارداد را امضا می‌کنند. اما به واقع «خیارات» چیست و«اسقاط کافه» آن یعنی چه؟

برخی ازقراردادها مانند عقد بیع (خرید و فروش)، اجاره، صلح و نکاح ازجمله عقودی هستند که پس ازآن دو طرف حق برهم زدن آن را ندارند. مگر به ‌واسطه یک دلیل قانونی یا اختیاری که درقرارداد برای فسخ معامله به آنها داده شده است. به این اختیار فسخ معامله که برخی از آنها توسط قانون به دوطرف معامله داده شده یا درضمن قرارداد به نفع دوطرف شرط شده در اصطلاح حقوقی «خیار» می‌گویند.

به عبارت دیگر درقراردادهایی که نام ‌برده شد اصل براین است که وقتی قراردادی بسته می‌شود دوطرف به آن ملتزم بوده و در هیچ ‌شرایطی آن را زیرپا نگذارند. مگر این‌که صاحب حق فسخ، یا همان «خیار» باشند. به جمع انواع خیار، «خیارات» گفته می‌شود.

حالا وقتی صحبت ازاسقاط کافه خیارات می‌شود باید دید معنای جمله به طورکلی چه می‌شود؟ اسقاط یعنی ساقط کردن و ازبین بردن. کافَه هم یعنی همه و تمام. خیارات هم که یعنی اختیار فسخی که درمعاملات قطعی شده برای ما وجود دارد. بنابراین ما با امضای بند «اسقاط کافه خیارات» تمام اختیارات فسخی را که قانون یا توافق برای ما درمعاملات گذاشته‌ اند ازبین می‌بریم. وملتزم می‌شویم که تحت هیچ شرایطی قرارداد را فسخ نکنیم.

حالا که معنای جمله «اسقاط کافه خیارات» مشخص شد.  باید دیدانواع «خیارات» وبه‌ خصوص «خیارغبن فاحش» چیست.  که درقراردادها براسقاط آن تأکید می‌شود.

انواع خیارات قانونی

درخصوص معاملات، به ‌خصوص عقد بیع (خرید و فروش) یا اجاره که درآن قراردادهای کتبی بین دوطرف نوشته و امضا می‌شود، چند «خیار» وجود دارد که درقانون مدنی صریح به آنها اشاره شده است.

اولین خیار، خیارمجلس:

یعنی تا زمانی که دوطرف دربنگاه یا محل توافق حضوردارند، حق دارند ازمعامله پشیمان شده وازآن رجوع کنند.

دومین خیار، خیار حیوان:

که فقط مربوط به خرید و فروش حیوانات است، به «خیارحیوان» معروف است وبراساس آن، خریدارحیوان می‌تواند ظرف سه روز ازخرید خود پشیمان شده و حیوان را به فروشنده پس بدهد و پول پرداختی را بگیرد.

سومین خیار،خیار شرط :

خیار شرط اغلب درمتن قرارداد ذکرمی‌شود. و به یکی ازدوطرف یا هر دو یا شخص سومی اجازه می‌دهد تا ظرف مدتی مشخص ازمعامله رجوع کرده و معامله را برهم بزند.
درمعاملات مسکن یا خرید پوشاک عرف براین است که تا ۲۴ ساعت به خریدار این حق داده می‌شود تا ازخرید منصرف شده و با رجوع به فروشنده  پول پرداختی را پس بگیرد.

چهارمین خیار، خیار تاخیر ثمن:

در خیار ثمن اگر ظرف سه روز در معاملات نقدی، خریدار ثمن یا همان ما به ازای معامله را پرداخت نکند، دراین صورت فروشنده می‌تواند ازمعامله پشیمان شده و ازتحویل کالا به خریدارامتناع کند.

پنجمین خیار، خیار رویت و تخلف وصف:

که اگرکالایی که فروشنده نشان داده با کالایی که به خریدارتحویل داده، متفاوت باشد، دراین صورت، مشتری می‌تواند به این نوع ازخیاراستناد ومعامله را فسخ کند.

ششمین خیار، خیار تخلف از شرط:

بر اساس این خیار  اگر در قرارداد شرط انجام کاری قید شده باشد. برای مثال اجاره‌ دهنده تعهد کرده خانه را رنگ ‌آمیزی سپس به مستاجر تحویل دهد. اما ازاین کارامتناع ‌کند، دراین صورت  مستأجر به دلیل تخلف موجر از شرطی که باید انجام می‌داده می‌تواند اجاره را فسخ کند.

هفتمین خیار، خیار تدلیس:

«خیار تدلیس» یا به عبارت ساده‌ تر «بزک کردن فریبنده» نوع دیگری ازخیارات است. برای مثال اگر فردی خودرویی را به حساب این ‌که کم‌ کارکرده است خریداری کند. و بعد مشخص شود که فروشنده با دستکاری کیلومترشمار خریدار را فریب داده  دراین صورت خریدار می‌تواند به خیار تدلیس اشاره کند ومعامله را برهم بزند.

 هشتم و نهمین خیار،  خیار عیب و خیار غبن:

اما مهم‌ترین خیارات، «خیار عیب» و«خیار غبن» است. اگرکالا یا منزل خریداری شده دارای عیب بزرگی باشد که هنگام معامله خریدارازآن بی‌اطلاع بوده یا قیمت معامله به گونه‌ای باشد که خریدار یا فروشنده «ضررفاحشی» کنند در این صورت می‌توانند با استناد به این خیارات عقد را به ‌هم بزنند.

باید توجه کرد که وقتی دوطرف معامله پای قراردادی را امضا می‌کنند.  ودریکی ازبندهای آن نوشته شده است «اسقاط کافه خیارات ولو خیارغبن فاحش» یعنی ازتمام این مواردی که گفتیم گذشت می‌کنند. حتی اگر ضرر و اختلاف قیمت واضحی هم درمعامله کشف شود دیگرحق برهم زدن معامله را ندارند. پس باید با آگاهی کامل پای قرارداد را امضا کرد. !!!